Đây là một trong những câu hỏi gây tranh cãi và đau lòng nhất trong mọi mối quan hệ: Nếu một người thực sự yêu bạn, họ có bao giờ phản bội bạn không?
Lý trí mách bảo rằng không thể. Cảm xúc mách bảo rằng, phản bội đồng nghĩa với việc tình yêu đã chết. Tuy nhiên, tâm lý học lại đưa ra một câu trả lời phức tạp hơn, một sự thật khó chấp nhận: Ngoại tình không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với việc tình yêu đã biến mất.
Nhà tâm lý học David Palmiter, Ph.D., khẳng định: “Người phản bội gần như luôn vẫn yêu đối tác của họ và thường cảm thấy tội lỗi.”
Làm thế nào mà sự mâu thuẫn đau đớn này lại có thể tồn tại? Dưới đây là những lý do cốt lõi giải thích tại sao sự phản bội có thể xảy ra ngay cả khi cảm xúc vẫn còn.
Liệu Một Người Có Thể Vừa Ngoại Tình Vừa Vẫn Yêu Bạn?
6 Lý Do Sâu Sắc Đằng Sau Sự Phản Bội
Ngoại tình hiếm khi chỉ là về tình dục. Nó thường là triệu chứng của những thiếu sót hoặc tổn thương tâm lý sâu hơn, mà kẻ phản bội cố gắng bù đắp:
1. Khoảng Cách Cảm Xúc Với Đối Tác
Một trong những lời giải thích phổ biến nhất là cảm giác không được thấu hiểu hoặc mất kết nối cảm xúc với đối tác. Người ta tìm kiếm sự thân mật về cảm xúc (emotional intimacy) ở bên ngoài. Điều quan trọng là: Ngay cả khi tìm kiếm sự kết nối ở nơi khác, họ thường không hề mong muốn ly hôn hay chia tay. Sự phản bội chỉ là một nỗ lực sai lầm để bù đắp cho nhu cầu đang bị thiếu hụt.
2. Hội Chứng Sợ Bỏ Lỡ (FOMO)
Một số người biện minh rằng sự phản bội “chỉ là tình dục” và không ảnh hưởng đến tình yêu. Nhưng gốc rễ của hành vi này là sợ hãi phải ở bên một người quá lâu và bỏ lỡ những trải nghiệm tiềm năng khác. Nỗi sợ hãi này được Dr. Palmiter giải thích là: “Sự phấn khích của cuộc tình vụng trộm có thể tạm thời giải tỏa nỗi đau cá nhân.”
3. Cơ Chế Đối Phó Tiêu Cực
Căng thẳng, trầm cảm hoặc chấn thương tâm lý trong quá khứ có thể khiến một người hành động khác thường. Ngoại tình trở thành một cơ chế đối phó ngắn hạn để giải tỏa căng thẳng, tương tự như ăn uống vô độ hoặc cờ bạc quá mức. Trong khoảnh khắc đó, họ chỉ đang nghĩ đến việc giảm đau cho bản thân, làm lu mờ đi tình yêu và hậu quả.
4. Bất An Cá Nhân
Cảm giác bất an về ngoại hình, khả năng kiếm sống, hoặc bất cứ điều gì khiến họ cảm thấy “kém cỏi” so với người khác có thể thúc đẩy họ tìm kiếm sự xác nhận ở bên ngoài. Hành vi này, dù hủy hoại, vẫn có thể tồn tại song song với tình yêu chân thật dành cho đối tác.
5. Nghiện Ngập (Sex, Ma túy, Rượu)
Khi một người mắc chứng nghiện hoặc bị ám ảnh tình dục, khả năng kiểm soát xung động của họ bị suy giảm nghiêm trọng. Trong những tình huống này, tình yêu dành cho đối tác vẫn có thể tồn tại, mặc dù hành vi đã gây ra tổn thương lớn.
6. Chấn Thương Trong Quá Khứ
Những tổn thương tâm lý sâu sắc có thể vô tình lái một người đến hành vi tự hủy hoại, bao gồm cả ngoại tình. Người phản bội có thể vẫn yêu đối tác, nhưng hành vi của họ bị điều khiển bởi nỗi đau chưa được giải quyết.
Thông Điệp Cốt Lõi: Vấn Đề Nằm Ở Kỹ Năng Yêu
Việc ngoại tình không phải lúc nào cũng là bằng chứng tình yêu đã chết, nhưng nó là bằng chứng rõ ràng cho thấy cả hai đối tác đang thiếu những kỹ năng cần thiết để duy trì một mối quan hệ cam kết lâu dài.
Dr. Palmiter nhận định: “Những vấn đề phổ biến nhất mà tôi tìm thấy ở gốc rễ của ngoại tình là sự kết hợp của không hiểu rõ cơ chế của một mối quan hệ lâu dài, mối quan hệ thành công trông như thế nào, và những động lực có thể dẫn đến sự phản bội.”
Cơ hội chữa lành luôn tồn tại, nhưng đòi hỏi sự dũng cảm và trách nhiệm:
- Trách nhiệm toàn diện: Người phản bội phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về hành động của mình.
- Giải quyết gốc rễ: Thành thật giải quyết những lý do sâu xa dẫn đến hành vi không chung thủy.
- Xây dựng kỹ năng: Cả hai đối tác phải cam kết xây dựng lại lòng tin và nâng cao kỹ năng duy trì mối quan hệ.
Ngoại tình có thể là một cú đánh trời giáng, nhưng nếu tình yêu còn sót lại, đó có thể là cơ hội đau đớn để hai người cùng học cách yêu thương, cam kết và bảo vệ nhau một cách đúng đắn.
Nguồn tư liệu: (D. Palmiter, Ph.D., ABPP, personal communication, October 22, 2025)
Xem thêm: 25 Nguyên Tắc Sống Còn Tôi Đúc Kết Được Sau Hơn Ba Thập Kỷ Trưởng Thành
