Có một nhà buôn Mỹ ngồi trên bến cảng nhỏ ven biển Mê-hi-cô, nhìn thấy một người đàn ông đánh cá Mê-hi-cô bơi một chiếc thuyền nhỏ đang ghé vào bờ, trong thuyền nhỏ có mấy con cá rất to.
Nhà buôn Mỹ thấy anh chài Mê-hi-cô bắt được nhiều cá ngon như vậy, bèn nịnh anh ta một tí, hỏi phải mất bao nhiêu lâu mới bắt được nhiều cá thế? Anh chài Mê-hi-cô đáp chả tốn mấy tí thời gian.
Người Mỹ lại hỏi: “Sao anh không chờ lâu thêm để bắt được nhiều cá nữa có hơn không?”.
Anh chài Mê-hi-cô bảo: “Mấy con cá này là đã đủ dùng cho cả nhà tôi sống rồi”.
Người Mỹ lại hỏi: “Vậy hàng ngày anh còn thừa lắm thời gian thế để làm gì?”.
Anh chài Mê-hi-cô giải thích: “Tôi á? Mỗi ngày cứ ngủ cho đến tận khi tự tỉnh dậy, ra biển bắt vài con cá, vui chơi với bọn trẻ con, rồi ngủ trưa với bà xã, hoàng hôn buông xuống thì ngất ngưởng đi vào làng uống ly rượu, rồi chơi đàn ghi-ta với mấy ông bạn, cuộc sống của tôi thế là rất thỏa thuê mà cũng bận rộn nữa!
Người Mỹ kia không cho là như vậy, bèn nói: Tôi là thạc sĩ quản lý xí nghiệp của đại học Havard nước Mỹ, tôi có thể giúp anh được!
Anh nên bỏ ra nhiều thời gian hơn nữa để đi bắt cá, khi đó anh sẽ có tiền để mua một cái thuyền to hơn, sẽ đánh được nhiều cá hơn, rồi lại mua được nhiều thuyền đánh cá hơn. Sau đó, anh có thể có cả một đoàn thuyền đánh cá. Đến lúc đó, anh không phải đem cá đi bán cho chủ lái cá nữa, mà trực tiếp đi bán cho nhà máy chế biến. Sau đó thì anh có thể tự mình mở một xưởng đóng cá hộp. Như vậy, anh có thể khép kín từ khâu sản xuất đến khâu chế biến và khâu bán hàng. Tất nhiên, sau đó anh có thể rời cái làng chài nhỏ này chuyển lên thành phố Mê-hi-cô, lại chuyển tiếp lên New York. Kinh doanh theo cách như vậy, anh sẽ không ngừng mở rộng xí nghiệp.
Anh dân chài Mê-hi-cô hỏi: “Vậy phải tốn bao nhiêu thời gian?”.
Người Mỹ đáp: “15 đến 20 năm!”.
Anh dân chài Mê-hi-cô hỏi: “Thế sau đó?”.
Người Mỹ cười bảo: “Sau đó anh có thể ở nhà mà làm hoàng đế được rồi! Gặp thời cơ, anh liền công bố cổ phiếu lên trên thành phố, đem cổ phần của công ty mình bán cho đại chúng các nhà đầu tư. Lúc đó anh sẽ phát tài to! Anh có thể kiếm được hàng trăm, hàng triệu nhé!
– Thế sau đó nữa?
Người Mỹ nói: “Đến khi đó, anh có thể về nghỉ hưu được rồi đấy! Anh có thể dọn về ở một cái làng chài nhỏ ven biển. Hàng ngày anh cứ việc ngủ cho đến tận lúc tự tỉnh dậy, ra biển bắt vài con cá, chơi đùa với bọn trẻ con, rồi ngủ trưa với bà xã, hoàng hôn buông xuống thì ngất ngưởng đi vào làng uống ly rượu, rồi chơi ghi-ta với mấy ông bạn.
Anh chài Mê-hi-cô nói một cách đầy nghi hoặc: “Thì bây giờ chẳng phải chính tôi đang như vậy ư?”
Suốt cả đời người, rốt cuộc người ta đi tìm cái gì nhỉ?