Bạn cảm thấy chán nản. Tin tức làm bạn mệt mỏi. Công việc nhàm chán hơn, và những lo lắng đời thường (như việc chứng kiến người thân mất đi sự độc lập) lấy đi niềm hứng khởi.
Bạn không hẳn là trầm cảm, nhưng nhiệt huyết để phát triển bản thân dường như đã biến mất. Bạn tự hỏi, năng lượng và tham vọng ngày xưa đã đi đâu.
Giống như nhiều người trong chúng ta, bạn đã tiếp nhận một mô hình tăng trưởng lỗi thời: đặt mục tiêu rõ ràng, sau đó theo đuổi nó một cách ngoan cường, bất chấp mọi thứ.

Mệt Mỏi Và Kiệt Sức Vẫn Phát Triển Được: 4 Chiến Lược Tăng Trưởng Bền Vững
Nếu bạn cảm thấy bế tắc vì những thách thức và sự phức tạp của cuộc sống, đừng coi đó là “phiền nhiễu”. Hãy xem xét 4 cách sau đây để phát triển từ chính sự hỗn độn của cuộc sống, thay vì phải chờ đợi bản thân cảm thấy “đầy năng lượng” hay “tham vọng” mới bắt đầu.
1. Tăng Trưởng Nhờ Tính Linh Hoạt Thông Minh, Thay Vì Sự Cứng Nhắc Tuyệt Đối
Phần lớn các lời khuyên phát triển bản thân đều nhấn mạnh vào sự cứng nhắc: phải nhất quán bằng mọi giá, phải tuân thủ kỷ luật, phải hoàn thành mục tiêu bất kể điều gì đang xảy ra bên trong hay bên ngoài bạn. Điều đó được xem là mạnh mẽ.
Thực tế, đó có thể là dấu hiệu của việc bạn chỉ biết một chế độ vận hành duy nhất: “Tăng ga hết cỡ”.
Một cách tiếp cận bền vững hơn là Linh hoạt Thông minh. Thay vì ép bản thân phải vượt qua bằng sức mạnh ý chí, hãy điều chỉnh một cách khéo léo và thông minh.
- Ví dụ: Nếu bạn có mục tiêu sức khỏe, hãy linh hoạt điều chỉnh. Tuần này bạn quá bận rộn? Hãy tập luyện ở chế độ duy trì thay vì chế độ tăng trưởng (growth).
- Linh hoạt Thông minh là về sự tự tin và khả năng phản ứng nhạy bén, sử dụng nhiều “bánh răng” hơn là chỉ một “sức mạnh thép”. Nó cho phép bạn giữ cam kết với mục tiêu mà không bị kiệt sức.
2. Tăng Trưởng Từ Những Gì Cuộc Sống Đem Lại, Thay Vì Chờ Đặt Mục Tiêu Lớn
Chúng ta không chỉ phát triển khi đang ở đỉnh cao hay sau một biến cố lớn. Chúng ta phát triển từ toàn bộ phổ trải nghiệm mà cuộc sống mang lại—kể cả những điều lặt vặt nhất.
Nếu bạn có trách nhiệm (lớn hay nhỏ), hầu hết mọi ngày đều chứa đựng cơ hội để phát triển. Khi chúng ta chỉ nhìn nhận sự tăng trưởng qua lăng kính của những “Mục Tiêu Lớn”, chúng ta đang bỏ qua hàng trăm cơ hội nhỏ bé mà cuộc sống trao tặng.
- Tư duy Lùi: Tuần trước, có khoảnh khắc nào bạn có thể đối phó tốt hơn với một sự khó chịu (ví dụ: lỗi thanh toán, tắc đường) không? Hãy dùng nó để rèn luyện sự kiên cường và khả năng phục hồi tinh thần.
- Đừng “Phán xét sau”: Hành động này không phải để tự chỉ trích, mà để học cách nhận diện cơ hội tăng trưởng trong thời gian thực.
Paradoxically, cố gắng phát triển (thrive) thường dễ dàng hơn cố gắng sống sót (survive).
3. Khi Bị Đánh Gục, Hãy Quay Lại Với Những Điều Cơ Bản
Tất cả chúng ta đều có những thứ làm chúng ta chệch hướng: ốm đau, sự cố gia đình, áp lực công việc. Đôi khi, một sự kiện nhỏ có thể thổi bay thói quen tốt và nỗ lực kéo dài hàng tuần của bạn.
Khi điều này xảy ra, hãy phản ứng bằng sự tập trung nhẹ nhàng.
- Quay lại nền tảng: Đừng cố gắng tiếp tục chính xác nơi bạn đã dừng lại. Hãy tìm lại nền tảng vững chắc nhất của những thói quen cơ bản (ngủ đủ, ăn sạch, vận động nhẹ).
- Tầm nhìn 5 năm: Hãy tái cam kết với nơi bạn muốn đến trong năm năm, chứ không phải chỉ trong một năm. Tăng trưởng không phải lúc nào cũng là đường thẳng dốc lên. Mỗi lần bạn trưởng thành quay lại với nền tảng, cơ sở của bạn lại trở nên vững vàng hơn.
Hãy chấp nhận Linh hoạt Thông minh thay vì sự cứng nhắc.
4. Thử Nghiệm Với Sự Tò Mò, Thay Vì Áp Lực “Lột Xác”
Bạn thường thấy các bài đăng trên mạng xã hội kiểu: “Tôi đã thử X trong 100 ngày và Y đã xảy ra.”
Bạn có thể thử những thử nghiệm nhỏ tương tự, nhưng hãy neo nó vào sự tò mò thay vì áp lực tối ưu hóa hay lột xác. Sự khác biệt là tinh tế nhưng vô cùng quan trọng.
- Ví dụ: Bạn thử một thói quen mới không phải vì mục tiêu “thay đổi cuộc đời”, mà chỉ vì bạn hơi tò mò xem nó có tạo ra sự khác biệt nhỏ nào không.
- Hãy chọn một thử nghiệm nhỏ đến mức cảm thấy hoàn toàn không đáng kể vào Ngày 1. Nhưng đến Ngày 100, bạn sẽ có một cái nhìn thú vị về cách bạn phản ứng với một thói quen mới.
Học cách thực hiện thói quen mới ở hậu trường cuộc sống (background) thay vì luôn phải đặt nó lên tiền cảnh (foreground) sẽ mở ra vô số lựa chọn tăng trưởng mà không làm bạn kiệt sức.
Tăng Trưởng Không Cần Mua Chuộc Văn Hóa Hoàn Hảo
Bạn không cần phải lúc nào cũng trong trạng thái sung mãn hay bị ám ảnh bởi sự hoàn hảo để phát triển. Tăng trưởng có thể xuất hiện từ sự hỗn loạn của cuộc sống, từ sự mệt mỏi, sự khó chịu hay những điều tầm thường.
Hãy loại bỏ mô hình phát triển áp đặt, ngoan cường. Bạn có thể phát triển mà không cần cứng nhắc hơn, không cần đặt mục tiêu quá rõ ràng, và không cần phải “lột xác”. Hãy tự tạo ra một văn hóa tăng trưởng cá nhân phù hợp với chính bạn.
Xem thêm: Làm Việc Chăm Chỉ Mà Vẫn Tầm Thường? Bạn Đang Sử Dụng Sai Quy Tắc Toán Học Của Thành Công