Ai cũng muốn mình được thừa nhận bởi chính con người thực của mình với những ưu điểm và khuyết điểm rất riêng. Nhưng nhiều lúc, là chính mình lại là điều khiến cho những người xung quanh, nhất là những người thân thiết nhất, không thể chấp nhận.
A vừa tốt nghiệp đại học. Anh có tài và rất tin tưởng vào khả năng của mình. Tuy nhiên, cũng như bao tân cử nhân khác, anh cũng phải trầy trật tìm việc làm phù hợp với sở nguyện.
Trong khi đó, cô em họ của A là C thì đã làm việc được vài năm vì cô ấy học hệ cao đẳng và được bố mẹ gửi gắm vào một công ty nọ. C có lương tháng ổn định và tiếp tục học thêm một ngành nữa. Mỗi khi ghé nhà cô em họ, A được nghe cô chú tán dương con gái của họ.
Về nhà, A lại được nghe ba mẹ trầm trồ: “Con C vậy mà giỏi. Nó chỉ học cao đẳng mà lại đi làm sớm. Công việc ổn định, tương lai sáng lán.”
Dù ba mẹ không đả động gì tới việc A tuy đã tốt nghiệp đại học mà vẫn đang loay hoay tìm việc, nhưng anh không khỏi cảm thấy chạnh lòng. A chợt nhận ra là mình không thực sự giỏi một lĩnh vực cụ thể nào cả. Anh biết rất nhiều nhưng không sâu, nền tảng kiến thức lại không vững. Cầm tấm bằng đại học, nhưng A cảm thấy mình thua kém đứa em họ nhiều lắm.
Càng suy nghĩ, A càng thấy bế tắc. Ai sẽ chịu thuê một người cái gì cũng biết nhưng không thạo?
Thưa các bạn, câu chuyện anh sinh viên A ở trên là một trường hợp điển hình cho lối tư duy tiêu cực. Chúng ta cũng có thể thấy rằng kiểu suy nghĩ như thế chỉ dẫn tới một kết quả duy nhất. Đó là thất bại triền miên.
Cuộc sống vốn không phải lúc nào cũng dịu êm và nhẹ nhàng, nhưng không phải vì thế mà cần phải tự làm cho nó thêm cay đắng. Chẳng ai tránh được việc bị đem ra so sánh với người khác. Nhất là ở nước ta, các bậc phụ huynh thường có khuynh hướng so sánh con mình với những đứa trẻ khác. Họ tin rằng làm như vậy sẽ khiến chúng có ý chí phấn đấu!
Ở đây, chúng ta tạm chưa bàn tới mức độ sai lầm của lối nuôi dạy con trẻ này. Điều đáng nói là dù hoàn cảnh có tệ đến mức nào, bạn vẫn luôn có quyền lựa chọn. Anh sinh viên A cũng như bao người khác, anh ấy không thể buộc đứa em họ C của mình đừng có tìm được việc làm tốt như vậy. Anh ấy cũng không thể buộc ba mẹ hay cô chú của mình đừng có trầm trồ trước cái sự tài giỏi của cô em họ.
Nhưng A có quyền lựa chọn cách nhìn nhận sự việc. Anh có thể chọn cách ganh tức với việc C được người lớn xem là thành công và tự trù dập bản thân vì mình không được như vậy, hoặc anh có thể mừng cho đứa em (ít nhất cũng đừng ghét nó vì chuyện đó) và thấy rõ rằng mình cũng sẽ thành công.
Bạn thấy đấy, tất cả chỉ là cách chọn góc nhìn. Giống như chuyện con gà băng qua đường tương truyền trên mạng Internet. Sự việc diễn ra chỉ có như vậy, nhưng mỗi người tùy theo lựa chọn của mình sẽ có cách nhìn nhận riêng.
Sự thật đúng là A không thực sự giỏi ở một lĩnh vực cụ thể nào cả. Anh chàng chỉ bám ngay cái kết luận đó và ôm đầu đau khổ. Anh ấy không chịu nhìn rõ và kỹ hơn. A không giỏi ở một lĩnh vực cụ thể vì anh ấy vốn không chỉ chuyên về một lĩnh vực. Anh ta quan tâm hứng thú với nhiều lĩnh vực từ chính trị xã hội, kinh tế, văn hóa, môi trường cho đến kĩ thuật lắp ráp thang cuốn!
Đó là con người của A. Anh ấy không cần (và không thể) thay đổi để tìm một việc làm phù hợp, để được xem là thành công. A không nhận ra rằng hiểu biết rộng rãi ở nhiều lĩnh vực và thói quen thích tìm hiểu đem lại cho anh những tố chất nghề nghiệp không phải ai cũng có.
Đơn cử là A có thể làm việc như một nhà hoạch định chiến lược của một công ty đa lĩnh vực. Anh ấy chỉ tìm một công việc có liên quan để cọ sát thực tế và bỏ thời gian học hỏi thêm những kĩ năng cần thiết thì chiếc ghế CEO của Stark Industries cũng không hẳn là ngoài tầm với.
Đây chỉ là một gợi ý nghề nghiệp đối với A. Tùy theo sở thích và đam mê mà anh ấy sẽ có kế hoạch phù hợp.
Tóm lại, chúng ta phải thừa nhận một sự thật rằng chẳng ai tránh được việc bị so sánh. Và dĩ nhiên nó làm cho bạn khó chịu, thậm chí là đau lòng (nhất là sự so sánh đến từ những người thân thiết nhất).
Nhưng đừng để điều đó hạ gục bạn. Mỗi người đều là một sự khác biệt, đều có những điểm riêng đáng trân trọng. Và theo như lời của nhà báo Lê Thọ Bình thì “không có ai là tẻ nhạt trong cuộc đời”. Hãy yêu quý và tin tưởng chính mình. Cả một thế giới đầy triển vọng đang chờ đón bạn.
Kế Thắng
