Dù tác giả đã mất vào năm 2007, nhưng người viết nên cuốn sách bằng… mắt này cho đến nay vẫn là trường hợp độc nhất vô nhị trên thế giới. Đó là Jean Dominique Bauby và tác phẩm Chiếc áo lặn và con bướm, vừa được xuất bản tại Việt Nam.
Câu chuyện thành công – Jean Dominique Bauby
Nháy mắt 200.000 lần… xong một cuốn sách
Bị một biến cố về mạch máu ở tuổi 43, nguyên tổng biên tập tạp chí Elle của Pháp, Jean Dominique Bauby đã lâm vào hôn mê sâu, các chức năng vận động bị liệt hoàn toàn. Bauby không thể cựa quậy, ăn uống hay hít thở nếu không có sự giúp đỡ từ người khác.
Nhưng điều kỳ diệu là ông vẫn còn một bên mắt trái có thể nhấp nháy. Con mắt đó đã trở thành cứu tinh giúp ông liên lạc với thế giới bên ngoài và tạo nên một kỳ tích khó tưởng tượng. Ròng rã suốt hai tháng, Bauby viết xong cuốn sách Chiếc áo lặn và con bướm bằng chính… mắt trái còn nhúc nhích được này.
Ông đã “viết” bằng cách nào? Người phụ tá đọc mẫu tự trên bảng, ông chọn chữ mình muốn bằng cách nháy mắt một lần, và từ chối bằng cách nháy hai lần. Cứ thế, từng chữ một được ghép lại thành từng từ, rồi thành câu hoàn chỉnh.
Để viết tiếp trang mới vào ngày hôm sau, ông phải nhớ những gì mình đã viết từ hôm trước và nghe đọc lại một lần nữa, sau đó “sửa chữa”. Mất hai phút cho mỗi từ được “viết” ra cùng 200.000 cái nháy mắt, Bauby mới hoàn thành được cuốn sách.
Số phận bi thảm đã khiến Bauby không có được cuộc sống bình thường. Nhưng với tất cả nghị lực của mình, ông đã dũng cảm vượt qua số phận không may để hoàn thành cuốn sách Chiếc áo lặn và con bướm theo một cách viết nhọc công, độc đáo và kỳ lạ nhất.
Cơ thể liệt, trí tưởng tượng vẫn mạnh mẽ
Bauby khi còn là TBT tạp chí Elle
Chiếc áo lặn và con bướm miêu tả cuộc sống của chính tác giả trong bệnh viện ở khu nghỉ dưỡng Berck Plage, miền bắc nước Pháp. Ông viết về các mối quan hệ của mình với những người xung quanh, những cuộc viếng thăm của vợ con ông, những buổi làm việc để hoàn thành tác phẩm độc nhất vô nhị này.
Cuốn sách được bố cục theo dòng cảm xúc của tác giả. Đó là cảm giác khi ngồi lên chiếc xe lăn, việc được tắm trong khi không thể làm chủ được các bộ phận của cơ thể mình, những giấc mơ, những buổi ra ngoài “đi dạo” với các con…
Nằm một chỗ ở tuổi 44 và bị cầm tù bằng bộ quần áo đặc biệt, nhưng tinh thần của Bauby vẫn tự do bay nhảy như một chú bướm. Trí nhớ đưa ông trở về những kỷ niệm thân yêu, về lần cạo râu cuối cùng cho bố, về những cuộc điện thoại của người bố cũng đang bị “nhốt” trong căn gác bởi đôi chân của bố ở tuổi 92, không cho phép ông bước xuống cầu thang một cách oai vệ nữa.
Nỗi nhớ còn đưa ông về với người tình Josephine khi hai người đến Lourdes, nằm trên rặng núi Pyréné, về ước mơ ngày còn bé được trở về thế kỷ trước, tiếp chuyện nữ hoàng Eugénie… Trí nhớ thoát ly khỏi thân thể giờ đây là ngục tù, được Bauby ví như người lặn xuống biển, thân hình bị bó trong bộ đồ lặn, nhưng cặp mắt và óc tưởng tượng vẫn như con bướm chu du khắp năm châu bốn biển.
Bài học phi thường về lòng nghị lực
Với một người liệt toàn thân, chỉ có thể giao tiếp với bên ngoài bằng những cái chớp mắt, thì việc viết một cuốn sách hơn trăm trang không phải là điều bình thường, nếu không nói là phi thường.
Câu chuyện về Jean Dominique Bauby viết truyện bằng mắt làm rung động trái tim hàng triệu người đọc. Một cuốn sách đầy dịu dàng, hóm hỉnh, khách quan, nồng nàn và tươi đẹp về cuộc sống, như nhà phê bình Pascale Arguedas đã nói về nó: “Khi người ta chỉ còn có từ ngữ, không từ nào là thừa cả…”.
Ngay khi ra mắt, tác phẩm đã nhận được rất nhiều lời khen ngợi của giới phê bình. Không chỉ là một trong những cuốn sách bán chạy nhất châu Âu, Chiếc áo lặn và con bướm còn là tác phẩm đặc biệt nhất của thế kỷ và là bài học về nghị lực cho tất cả mọi người.
Chuyển thể từ Chiếc áo lặn và con bướm, bộ phim cùng tên do đạo diễn Julian Schnabel thực hiện đã liên tiếp nhận các giải thưởng quốc tế như phim nước ngoài hay nhất Quả cầu vàng 2008, giải đạo diễn xuất sắc nhất Cannes 2007, giải nam diễn viên chính xuất sắc nhất (Mathieu Amalric) tại Cesar 2008…
Cũng là một điều kỳ diệu dành cho những nỗ lực của tác giả, Chiếc áo lặn và con bướm đã kịp ra mắt vào ngày 6/3/1997, ba ngày trước khi Jean Dominique Bauby qua đời. Cuốn sách đã được dịch và phát hành tại hơn 30 nước, mới đây nhất đã được mua bản quyền xuất bản tại Việt Nam.
Nguồn Sưu tầm
Xem thêm bài viết Tỷ phú làm giàu từ hai bàn tay trắng: Oprah Winfrey
